Chính thức bỏ sổ hộ khẩu giấy từ ngày 1-1-2023 & Tự đăng ký bảo hiểm y tế tại nhà

Ngày đăng: 1:27 AM - 07/01/2023

Chính thức bỏ sổ hộ khẩu giấy từ ngày 1-1-2023

 http://www.baodongnai.com.vn/bandoc/202301/chinh-thuc-bo-so-ho-khau-giay-tu-ngay-1-1-2023-3152015/#main

Từ ngày 1-1-2023, cơ quan chức năng bắt đầu quản lý thông tin cư trú của người dân bằng phương thức điện tử hay còn gọi là sổ hộ khẩu (SHK) điện tử thay cho việc sử dụng SHK giấy theo quy định của Luật Cư trú năm 2020.

Đại tá Trần Ngọc Minh, Trưởng phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội Công an tỉnh. Ảnh: K.Liễu
Đại tá Trần Ngọc Minh, Trưởng phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội Công an tỉnh. Ảnh: K.Liễu

Để giúp bạn đọc nắm rõ thêm các thông tin liên quan đến việc sử dụng SHK điện tử khi thực hiện các thủ tục hành chính, phóng viên Báo Đồng Nai đã có cuộc trao đổi với đại tá TRẦN NGỌC MINH, Trưởng phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội Công an tỉnh về vấn đề này.

* Phương thức quản lý thông tin cư trú bằng SHK điện tử được thực hiện ra sao, thưa ông?

- SHK điện tử là phương thức quản lý thông tin bằng phần mềm công nghệ thông tin hiện đại. Phương thức quản lý này hiệu quả hơn nhiều so với hình thức sử dụng SHK bằng giấy như trước đây. Các thông tin về nơi cư trú của công dân được cập nhật lên hệ thống điện tử để quản lý thống nhất. Khi chuyển qua hình thức sử dụng SHK điện tử, người dân nhập hộ khẩu, xóa hộ khẩu, chuyển hộ khẩu, đăng ký thường trú, tạm trú… đều được cập nhật trên hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư (thay vì được viết tay trong cuốn SHK, sổ tạm trú bằng giấy như trước).

Khi chuyển sang sử dụng SHK điện tử, người dân tránh rắc rối, rườm rà khi làm thủ tục hành chính, dân sự. Cơ quan chức năng chỉ cần truy cập vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để tra cứu thông tin, giúp quá trình giải quyết thủ tục nhanh chóng và thuận lợi.

* Những thủ tục hành chính nào đã được điều chỉnh hoặc bỏ yêu cầu nộp SHK, thưa ông?

- Nghị định 104/2022/NĐ-CP ngày 21-12-2022 của Chính phủ về sửa đổi, bổ sung các nghị định liên quan đến nộp, xuất trình SHK, sổ tạm trú giấy khi thực hiện thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công (gọi tắt là Nghị định 104) có hiệu lực từ ngày 1-1-2023 quy định 10 thủ tục hành chính được điều chỉnh, khi thực hiện người dân chỉ cần cung cấp căn cước công dân (CCCD) gồm thay vì SHK.

Cụ thể là: vay vốn hỗ trợ việc làm; cấp, cấp lại đổi thẻ bảo hiểm y tế; hỗ trợ học sinh xã, thôn đặc biệt khó khăn; hỗ trợ trẻ em mẫu giáo miễn giảm học phí; mua bán điện sinh hoạt; đăng ký nuôi con nuôi; hỗ trợ kinh phí chăm sóc khách hàng; miễn thuế tài sản với chuyển hàng hóa cư dân biên giới; thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích đất.

Ngoài ra, có 4 thủ tục bỏ yêu cầu nộp SHK gồm: đăng ký hộ tịch bản sao trích lục hộ tịch; thành lập quỹ HTX địa phương; sửa thông tin trong hồ sơ người có công; quy định giao khu vực biển nhất dị cho tổ chức, cá nhân khai thác, sử dụng tài nguyên biển.

Sở TT-TT đang chạy thí nghiệm kết nối Cổng dịch vụ công tỉnh với Cổng dịch vụ công quốc gia (Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư) nhằm đảm bảo việc xác thực thông tin về cư trú của công dân trên hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để giải quyết thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ cho người dân.

* Những loại giấy nào có thể chứng minh thông tin cư trú thay vì xuất trình SHK khi thực hiện các thủ tục hành chính, thưa ông?

-  Khi thực hiện các thủ tục hành chính, người dân chỉ cần xuất trình một trong số 4 loại giấy tờ sau đây để thay thế SHK: CCCD gắn chip, chứng minh nhân dân còn hiệu lực, giấy xác nhận thông tin cư trú, giấy thông báo số định danh cá nhân.

Để thuận lợi khi thực hiện các thủ tục hành chính, nếu công dân vẫn đang sử dụng chứng minh nhân dân 9 số, hoặc đủ 14 tuổi nhưng chưa làm CCCD gắn chip, cần nhanh chóng đến các điểm thu nhận để tiến hành thủ tục cấp thẻ CCCD nhằm xác định mã định danh cá nhân.

Ngoài ra, người dân cần đăng ký và sử dụng tài khoản định danh điện tử mức độ 2 thông qua ứng dụng VNeID (dùng trên các thiết bị di động hỗ trợ tích hợp các thông tin người dùng, đóng vai trò thay thế cho thẻ CCCD gắn chip cùng với các loại giấy tờ cá nhân được tích hợp trong tài khoản định danh điện tử của mỗi người).

Sau khi kích hoạt tài khoản định danh điện tử thành công, người dân có thể sử dụng các chức năng, tiện ích trên ứng dụng VNeID và giải quyết các dịch vụ công trực tuyến như: thông báo lưu trú, đăng ký thường trú, tạm trú, khai báo tạm vắng; kiến nghị, phản ảnh về an ninh trật tự… 

Khi thực hiện thủ tục hành chính, người dân chỉ cần cung cấp căn cước công dân có gắn chip thay sổ hộ khẩu giấy. Trong ảnh: Người dân làm thủ tục cấp căn cước công dân tại Phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội Công an tỉnh
Khi thực hiện thủ tục hành chính, người dân chỉ cần cung cấp căn cước công dân có gắn chip thay sổ hộ khẩu giấy. Trong ảnh: Người dân làm thủ tục cấp căn cước công dân tại Phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội Công an tỉnh

* Cơ quan chức năng sử dụng các phương thức nào để tra cứu thông tin cư trú của công dân thay thế SHK, sổ tạm trú giấy?

- Có 4 phương thức sử dụng thông tin cư trú của công dân thay thế SHK, sổ tạm trú giấy (theo Nghị định 104):

Thứ nhất: Tra cứu, khai thác thông tin cá nhân qua chức năng của hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính cấp bộ, cấp tỉnh đã được kết nối với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư hoặc qua Cổng dịch vụ công quốc gia.

Thứ hai: Tra cứu thông tin cá nhân thông qua tài khoản định danh điện tử của công dân được hiển thị trong ứng dụng VNeID.

Thứ ba: Sử dụng thiết bị đầu đọc đã được kết nối trực tuyến với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, bao gồm thiết bị đọc QR code hoặc thiết bị đọc chip trên thẻ CCCD gắn chip.

Thứ tư: Là các phương thức khai thác khác theo quy định của pháp luật chuyên ngành.

Trường hợp không thể khai thác được thông tin cư trú theo các phương thức trên, cơ quan có thẩm quyền, cán bộ, công chức... được giao trách nhiệm tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công có thể yêu cầu công dân nộp bản sao hoặc xuất trình một trong các giấy tờ có giá trị chứng minh thông tin về cư trú.

* Xin cảm ơn ông!    

Hiện nay, Công an tỉnh đã cấp được 465 ngàn tài khoản định danh điện tử mức 2 cho người dân. Tuy nhiên, đến thời điểm này chỉ có 65 ngàn tài khoản đã kích hoạt, Công an tỉnh lưu ý người dân sau khi đăng ký tài khoản sẽ nhận được tin nhắn từ VneID người dân cần kích hoạt ngay để sử dụng khi cần giao dịch trực tuyến.

Kim Liễu (thực hiện

Tự đăng ký bảo hiểm y tế tại nhà

Từ ngày 1-1-2023, có 2 nhóm đối tượng có thể ngồi tại nhà đăng ký mua thẻ, gia hạn thẻ và đóng tiền tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) thông qua Cổng dịch vụ công quốc gia mà không cần đến trực tiếp cơ quan bảo hiểm xã hội (BHXH).

Nhân viên Bảo biểm xã hội tỉnh thao tác cấp thẻ bảo hiểm y tế trên Cổng dịch vụ công trực tuyến. Ảnh: P.Liễu
Nhân viên Bảo biểm xã hội tỉnh thao tác cấp thẻ bảo hiểm y tế trên Cổng dịch vụ công trực tuyến. Ảnh: P.Liễu

Quy định mới không chỉ đem lại nhiều tiện ích, đỡ mất thời gian, công sức đi lại của người dân, mà còn hạn chế tình trạng tiêu cực do một số người làm đại lý BHYT cố tình bán quá giá quy định để kiếm lời.

* Hướng đến sự thuận tiện cho người dân

BHXH Việt Nam vừa có Quyết định số 3510/QĐ-BHXH ban hành quy định về việc một số người dân có thể thực hiện thủ tục đăng ký đóng, cấp thẻ BHYT trên Cổng dịch vụ công quốc gia, bao gồm cả đăng ký tham gia lần đầu, đóng tiếp BHYT, thay đổi đối tượng từ nhóm khác sang nhóm được ngân sách nhà nước hỗ trợ hoặc tham gia theo hộ gia đình.

Theo Điều 2, Quyết định 3510, tính năng đăng ký BHYT online trên Cổng dịch vụ công quốc gia được áp dụng cho người tham gia BHYT thuộc diện được ngân sách nhà nước hỗ trợ tiền đóng BHYT; người thuộc hộ cận nghèo, hộ nghèo đa chiều, hộ làm nông, lâm, ngư, diêm nghiệp có mức sống trung bình và nhóm đối tượng tham gia BHYT hộ gia đình.

Giám đốc BHXH tỉnh Phạm Minh Thành cho biết, hiện nay Luật BHYT sửa đổi, bổ sung năm 2014 cũng như các văn bản, quy định liên quan đến BHYT cũng đang hướng tới tạo thuận lợi nhất cho người dân. Quy định này không chỉ giúp các đối tượng trên không cần phải đến trực tiếp cơ quan BHXH ở nơi cư trú để đăng ký tham gia, gia hạn, cấp BHYT hay chuyển đổi nhóm của đối tượng.

Cơ sở để BHXH Việt Nam ban hành quy định này là do trước đây, Khoản 2, Điều 37 Luật Cư trú năm 2020 đã sửa đổi thuật ngữ về hộ gia đình tham gia BHYT tại Luật BHYT sửa đổi, bổ sung năm 2014 với định nghĩa như sau: “Hộ gia đình tham gia BHYT (gọi tắt là hộ gia đình) là những người cùng đăng ký thường trú hoặc cùng đăng ký tạm trú tại một chỗ ở hợp pháp theo quy định của pháp luật về cư trú”.

Tuy nhiên, để thống nhất quy định sửa đổi này với các văn bản hướng dẫn của Luật BHYT sửa đổi, bổ sung năm 2014, ngày 21-12-2022, Chính phủ ban hành Nghị định 104/2022/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định liên quan đến việc nộp, xuất trình sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy khi thực hiện thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công. Trong đó, sửa đổi quy định về nhóm đối tượng tham gia BHYT hộ gia đình gồm: những người có tên trong cùng một hộ gia đình đăng ký thường trú; những người có tên trong cùng một hộ gia đình đăng ký tạm trú; những người có chức sắc, chức việc, nhà tu hành; người sinh sống trong cơ sở bảo trợ xã hội mà không được ngân sách nhà nước hỗ trợ đóng BHYT. Nghị định 104 có hiệu lực từ ngày 1-1-2023, cho nên việc thay đổi này không chỉ thuận lợi cho người dân mà còn đem lại sự nhất quán, đồng bộ với những quy định khác nữa.

* Người dân phấn khởi

Quy định mới về cho đăng ký tham gia, gia hạn thẻ BHYT trên Cổng dịch vụ công quốc gia đang được nhiều người dân quan tâm, bởi tính tiện ích, tiết kiệm thời gian, công sức cũng như hạn chế được những tiêu cực trong quá trình đăng ký tham gia BHYT tại các đại lý hợp đồng.

Anh Trần Công Kha (ngụ P.Trung Dũng, TP. Biên Hòa) cho biết, anh vừa đăng ký gia hạn thẻ BHYT hộ gia đình khi thẻ BHYT của người thân chuẩn bị hết hạn. Theo anh Kha, khi đăng nhập vào Cổng dịch vụ công quốc gia, làm theo hướng dẫn, chỉ cần điền đủ thông tin, làm từng bước theo đúng quy trình là được.

“Tôi cho rằng, thời công nghệ thông tin và mạng internet được sử dụng rộng rãi như hiện nay thì các thủ tục hành chính công nên triển khai song song cả trực tiếp và trực tuyến để người dân lựa chọn cách nào phù hợp nhất. Cụ thể như việc đăng ký, gia hạn thẻ BHYT trực tuyến này là một dịch vụ công tiện ích và cần thiết cho người dân” - anh Kha nhận xét.

Theo một số người dân, sự thuận lợi từ các dịch vụ công trực tuyến là rất lớn, trong đó có dịch vụ đăng ký, gia hạn, cấp đổi thẻ BHYT trên Cổng dịch vụ công quốc gia. Bởi trong kỷ nguyên số, khi chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ để phục vụ người dân thì việc cho đăng ký các thủ tục hành chính công trực tuyến giúp người dân tiếp cận và làm quen dần với xu hướng hiện đại trong giao dịch thủ tục hành chính công.

Tuy nhiên, với nhiều người không thạo thao tác trên máy tính, điện thoại hay làm việc trên internet thì việc đăng ký, gia hạn, chuyển đổi thẻ BHYT trực tuyến cũng gặp nhiều khó khăn.

Bà Trần Thị Bích (ngụ P.Tân Phong, TP.Biên Hòa) cho hay: “Gia đình tôi thuộc hộ cận nghèo, theo quy định mới thì tôi không cần phải đến cơ quan BHXH để gia hạn thẻ BHYT, có thể ở nhà thực hiện trực tuyến. Tuy nhiên, do tôi ít tiếp cận với các thủ tục hành chính công trực tuyến nên thao tác khó khăn”.

Bà Bích cho rằng, việc đa dạng hóa các phương thức thực hiện thủ tục hành chính cũng là sự cần thiết để giúp giải quyết nhanh, gọn, chính xác các loại giấy tờ thiết yếu của người dân. Do đó, ngành BHXH cần tăng cường tuyên truyền để nhiều người biết cách thức để thực hiện khi có nhu cầu.

Theo BHXH Việt Nam, những người thuộc 2 nhóm đối tượng trên muốn đăng ký, gia hạn thẻ BHYT trực tuyến thì truy cập vào Cổng dịch vụ công quốc gia theo đường link: https://dichvucong.gov.vn và làm theo hướng dẫn trên nguyên tắc kê khai thông tin theo mẫu, đóng tiền trực tuyến, lựa chọn cách nhận thẻ BHYT bản điện tử hoặc thẻ BHYT bản giấy. Nếu chọn thẻ BHYT bản điện tử thì có thể lưu mã số và sử dụng được ngay, còn muốn lấy thẻ BHYT giấy, người dân đến cơ quan BHXH nơi cư trú cung cấp mã số thẻ BHYT để nhận thẻ.

Từ ngày 1-1-2023, có 2 nhóm đối tượng có thể ngồi tại nhà đăng ký mua thẻ, gia hạn thẻ và đóng tiền tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) thông qua Cổng dịch vụ công quốc gia mà không cần đến trực tiếp cơ quan bảo hiểm xã hội (BHXH).

Nhân viên Bảo biểm xã hội tỉnh thao tác cấp thẻ bảo hiểm y tế trên Cổng dịch vụ công trực tuyến. Ảnh: P.Liễu
Nhân viên Bảo biểm xã hội tỉnh thao tác cấp thẻ bảo hiểm y tế trên Cổng dịch vụ công trực tuyến. Ảnh: P.Liễu

Quy định mới không chỉ đem lại nhiều tiện ích, đỡ mất thời gian, công sức đi lại của người dân, mà còn hạn chế tình trạng tiêu cực do một số người làm đại lý BHYT cố tình bán quá giá quy định để kiếm lời.

* Hướng đến sự thuận tiện cho người dân

BHXH Việt Nam vừa có Quyết định số 3510/QĐ-BHXH ban hành quy định về việc một số người dân có thể thực hiện thủ tục đăng ký đóng, cấp thẻ BHYT trên Cổng dịch vụ công quốc gia, bao gồm cả đăng ký tham gia lần đầu, đóng tiếp BHYT, thay đổi đối tượng từ nhóm khác sang nhóm được ngân sách nhà nước hỗ trợ hoặc tham gia theo hộ gia đình.

Theo Điều 2, Quyết định 3510, tính năng đăng ký BHYT online trên Cổng dịch vụ công quốc gia được áp dụng cho người tham gia BHYT thuộc diện được ngân sách nhà nước hỗ trợ tiền đóng BHYT; người thuộc hộ cận nghèo, hộ nghèo đa chiều, hộ làm nông, lâm, ngư, diêm nghiệp có mức sống trung bình và nhóm đối tượng tham gia BHYT hộ gia đình.

Giám đốc BHXH tỉnh Phạm Minh Thành cho biết, hiện nay Luật BHYT sửa đổi, bổ sung năm 2014 cũng như các văn bản, quy định liên quan đến BHYT cũng đang hướng tới tạo thuận lợi nhất cho người dân. Quy định này không chỉ giúp các đối tượng trên không cần phải đến trực tiếp cơ quan BHXH ở nơi cư trú để đăng ký tham gia, gia hạn, cấp BHYT hay chuyển đổi nhóm của đối tượng.

Cơ sở để BHXH Việt Nam ban hành quy định này là do trước đây, Khoản 2, Điều 37 Luật Cư trú năm 2020 đã sửa đổi thuật ngữ về hộ gia đình tham gia BHYT tại Luật BHYT sửa đổi, bổ sung năm 2014 với định nghĩa như sau: “Hộ gia đình tham gia BHYT (gọi tắt là hộ gia đình) là những người cùng đăng ký thường trú hoặc cùng đăng ký tạm trú tại một chỗ ở hợp pháp theo quy định của pháp luật về cư trú”.

Tuy nhiên, để thống nhất quy định sửa đổi này với các văn bản hướng dẫn của Luật BHYT sửa đổi, bổ sung năm 2014, ngày 21-12-2022, Chính phủ ban hành Nghị định 104/2022/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định liên quan đến việc nộp, xuất trình sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy khi thực hiện thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công. Trong đó, sửa đổi quy định về nhóm đối tượng tham gia BHYT hộ gia đình gồm: những người có tên trong cùng một hộ gia đình đăng ký thường trú; những người có tên trong cùng một hộ gia đình đăng ký tạm trú; những người có chức sắc, chức việc, nhà tu hành; người sinh sống trong cơ sở bảo trợ xã hội mà không được ngân sách nhà nước hỗ trợ đóng BHYT. Nghị định 104 có hiệu lực từ ngày 1-1-2023, cho nên việc thay đổi này không chỉ thuận lợi cho người dân mà còn đem lại sự nhất quán, đồng bộ với những quy định khác nữa.

* Người dân phấn khởi

Quy định mới về cho đăng ký tham gia, gia hạn thẻ BHYT trên Cổng dịch vụ công quốc gia đang được nhiều người dân quan tâm, bởi tính tiện ích, tiết kiệm thời gian, công sức cũng như hạn chế được những tiêu cực trong quá trình đăng ký tham gia BHYT tại các đại lý hợp đồng.

Anh Trần Công Kha (ngụ P.Trung Dũng, TP. Biên Hòa) cho biết, anh vừa đăng ký gia hạn thẻ BHYT hộ gia đình khi thẻ BHYT của người thân chuẩn bị hết hạn. Theo anh Kha, khi đăng nhập vào Cổng dịch vụ công quốc gia, làm theo hướng dẫn, chỉ cần điền đủ thông tin, làm từng bước theo đúng quy trình là được.

“Tôi cho rằng, thời công nghệ thông tin và mạng internet được sử dụng rộng rãi như hiện nay thì các thủ tục hành chính công nên triển khai song song cả trực tiếp và trực tuyến để người dân lựa chọn cách nào phù hợp nhất. Cụ thể như việc đăng ký, gia hạn thẻ BHYT trực tuyến này là một dịch vụ công tiện ích và cần thiết cho người dân” - anh Kha nhận xét.

Theo một số người dân, sự thuận lợi từ các dịch vụ công trực tuyến là rất lớn, trong đó có dịch vụ đăng ký, gia hạn, cấp đổi thẻ BHYT trên Cổng dịch vụ công quốc gia. Bởi trong kỷ nguyên số, khi chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ để phục vụ người dân thì việc cho đăng ký các thủ tục hành chính công trực tuyến giúp người dân tiếp cận và làm quen dần với xu hướng hiện đại trong giao dịch thủ tục hành chính công.

Tuy nhiên, với nhiều người không thạo thao tác trên máy tính, điện thoại hay làm việc trên internet thì việc đăng ký, gia hạn, chuyển đổi thẻ BHYT trực tuyến cũng gặp nhiều khó khăn.

Bà Trần Thị Bích (ngụ P.Tân Phong, TP.Biên Hòa) cho hay: “Gia đình tôi thuộc hộ cận nghèo, theo quy định mới thì tôi không cần phải đến cơ quan BHXH để gia hạn thẻ BHYT, có thể ở nhà thực hiện trực tuyến. Tuy nhiên, do tôi ít tiếp cận với các thủ tục hành chính công trực tuyến nên thao tác khó khăn”.

Bà Bích cho rằng, việc đa dạng hóa các phương thức thực hiện thủ tục hành chính cũng là sự cần thiết để giúp giải quyết nhanh, gọn, chính xác các loại giấy tờ thiết yếu của người dân. Do đó, ngành BHXH cần tăng cường tuyên truyền để nhiều người biết cách thức để thực hiện khi có nhu cầu.

Theo BHXH Việt Nam, những người thuộc 2 nhóm đối tượng trên muốn đăng ký, gia hạn thẻ BHYT trực tuyến thì truy cập vào Cổng dịch vụ công quốc gia theo đường link: https://dichvucong.gov.vn và làm theo hướng dẫn trên nguyên tắc kê khai thông tin theo mẫu, đóng tiền trực tuyến, lựa chọn cách nhận thẻ BHYT bản điện tử hoặc thẻ BHYT bản giấy. Nếu chọn thẻ BHYT bản điện tử thì có thể lưu mã số và sử dụng được ngay, còn muốn lấy thẻ BHYT giấy, người dân đến cơ quan BHXH nơi cư trú cung cấp mã số thẻ BHYT để nhận thẻ.